Μια ισορροπημένη διατροφή αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της υγείας και της ευεξίας. Στην σημερινή κοινωνία, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ευαισθητοποιούνται σε θέματα θρεπτικής διατροφής και επιθυμούν μία υγιή εικόνα σώματος. Ωστόσο, υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ των “προσεκτικών” διατροφικών επιλογών και της εμμονής στα “αγνά” τρόφιμα, μια κατάσταση γνωστή ως ορθορεξία.
Τι ακριβώς είναι η ορθορεξία;
Ο όρος ορθορεξία περιγράφει μια κατάσταση στην οποία τα άτομα ασχολούνται υπερβολικά με την κατανάλωση τροφίμων που θεωρούν ότι είναι υγιεινά, συχνά σε σημείο εμμονής. Ενώ η επιθυμία να δοθεί προτεραιότητα σε επιλογές με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά είναι αξιέπαινη, η ορθορεξία οδηγεί αυτή την πρόθεση σε ακραία επίπεδα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια περιορισμένη διατροφή που μπορεί να οδηγήσει σε σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές ανισορροπίες.
Η σοβαρότητα της ορθορεξίας έγκειται στη δυνατότητά της να επηρεάσει τη συνολική ευημερία του ατόμου. Καθώς η εμμονή με την “σωστή” διατροφή εντείνεται, τα άτομα μπορεί να κόψουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων, οδηγώντας σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως αδυναμία, κόπωση και μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπλέον, η ορθορεξία μπορεί να προκαλέσει άγχος, κοινωνική απομόνωση και αίσθημα ενοχής, ειδικά σε καταστάσεις όπου “επιτρεπόμενα, αγνά” τρόφιμα δεν είναι διαθέσιμα.
Πώς μπορείς να την αντιμετωπίσεις;
Η αναγνώριση είναι το πρώτο βήμα προς την ανάκαμψη! Εάν κάποιος εμφανίζει ακραίες συμπεριφορές, όπως το να αποφεύγει κοινωνικές εκδηλώσεις λόγω ανησυχίας για το τι φαγητό θα έχει εκεί, η εμφάνιση έντονων ενοχών μετά την κατανάλωση “μη σωστών” τροφίμων ή η εμφάνιση προβλημάτων σωματικής υγείας που οφείλονται σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, τότε είναι πολύ σημαντική η παρέμβαση ενός ειδικού.
Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις για την ορθορεξία συχνά περιλαμβάνουν μια διεπιστημονική προσέγγιση. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας, όπως οι ψυχολόγοι ή οι ψυχίατροι, μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ψυχολογικές πτυχές της διαταραχής. Ταυτόχρονα, ένας διατροφολόγος διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην καθοδήγηση του ατόμου προς μια πιο ευέλικτη σχέση με το φαγητό.
Ποιος είναι ο ρόλος του διατροφολόγου;
- Εκπαίδευση: Εκπαίδευση του ατόμου σχετικά με τη σημασία της ποικιλίας και της ισορροπίας στη διατροφή. Θα πρέπει να βοηθήσει τα άτομα να κατανοήσουν ότι κανένα μεμονωμένο τρόφιμο δεν μπορεί να παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και να τονίσει τα οφέλη της κατανάλωσης ενός ευρέος φάσματος τροφίμων.
- Προγραμματισμός γευμάτων: Εξατομικευμένα πλάνα γευμάτων που περιλαμβάνουν ποικίλες ομάδες τροφίμων βοηθά το άτομο να ανακτήσει την εμπιστοσύνη στις διατροφικές τους επιλογές. Ο διατροφολόγος διασφαλίζει ότι τα πλάνα αυτά είναι ρεαλιστικά, προσαρμοσμένα στις διατροφικές ανάγκες του ατόμου.
- Αλλαγή της συμπεριφοράς: Σε συνεργασία με επαγγελματίες ψυχολόγους, οι διατροφολόγοι αντιμετωπίζουν τις συμπεριφορικές και ψυχολογικές πτυχές της ορθορεξίας. Βοηθούν το άτομο να διαχειριστεί το άγχος γύρω από το φαγητό και να δημιουργήσει πιο βιώσιμους μηχανισμούς αντιμετώπισης.
- Παρακολούθηση της προόδου: Οι τακτικές συνεδρίες με έναν διατροφολόγο επιτρέπουν την παρακολούθηση της προόδου και την προσαρμογή του ατόμου στις αλλαγές. Αυτή η συνεχής υποστήριξη βοηθά να επεκταθούν σταδιακά οι διατροφικές επιλογές, ενώ παράλληλα διαχειρίζονται το άγχος.
Συμπερασματικά, η ορθορεξία είναι μια σύνθετη κατάσταση που υπογραμμίζει την ανάγκη για μια ισορροπημένη προσέγγιση της διατροφής. Ενώ η επιθυμία για υγιεινές διατροφικές επιλογές είναι σημαντική, δεν πρέπει ποτέ να αποβαίνει εις βάρος της συνολικής ευεξίας. Να θυμάσαι ότι η επίτευξη της βέλτιστης υγείας δεν περιορίζεται μόνο από το πιάτο σου: περιλαμβάνει την ψυχική, συναισθηματική και κοινωνική ευεξία.
Δημοσιεύτηκε 1η φορά: Restart Diet, Ιανουάριος 2021
Προσαρμόστηκε και αναδημοσιεύθηκε: Αύγουστος 2023
